3 juli 2024

Slaapkamergeluk

Dit artikel is een bijdrage van onze mederedacteur Nic Carsauw.
Nic is de auteur van de website Wilde natuur in Mechelen.

Slaapkamergeluk is een vaste plant die – een beetje merkwaardig – behoort tot de brandnetelfamilie (Urticaceae). Maar je hoeft niet bang zijn om geprikt te worden, want het heeft geen brandharen, zoals echte netels.

De plant komt van nature voor op Corsica, de Balearen, Sardinië en in het Middellandse Zeegebied. In Vlaanderen is de soort verwilderd. De plant wordt ook gebruikt als kamerplant en is als dusdanig soms te koop in tuincentra. Het is dus een echte ‘tuinvlieder’.

Naamgeving

Deze naam verwijst trouwens niet naar het romantische karakter van deze plant. Het is wel een verwijzing naar de favoriete standplaats: een eerder frisse ruimte waar flink wat halfschaduw te vinden is. De ideale plant dus voor je slaapkamer!

De Nederlandse naam verwijst naar het feit dat de plant het goed doet in lichte en koele ruimtes. En uiteraard is de naam ook een mooi verkoopsargument…

De wetenschappelijke naam – Soleirolia soleirolii -verwijst naar Joseph Francois Soleirol, een botanicus.

Duits: Bubikopf
Engels: Mind-your-own-business
Frans: Helxine de Soleirol

Voorkomen

De plant komt voor in stedelijke gebieden en kan zich gemakkelijk vegetatief vermeerderen.

De stad vormt een heerlijke biotoop voor allerlei kleine trottoirbewoners: vrolijke groene blaadjes tussen beschaduwde oude klinkers of tegels. Echt op de stoep zul je het waarschijnlijk niet snel tegenkomen, want slaapkamergeluk heeft een voorkeur voor een wat beschutte, schaduwrijke standplaats, die best een beetje vochtig mag zijn, al is dat laatste niet echt een vereiste.

Op de hoek van de Sint-Annestraat te Brugge heeft hij het heerlijk naar zijn zin. Ook in het Begijnhof te Brugge is het op verschillende, beschaduwde plaatsen te vinden. In het Adornesdomein te Brugge kan je het tussen de klinkers van de binnenkoer aantreffen.

De plant komt van nature voor op Corsica, de Balearen, Sardinië en in het Middellandse Zeegebied. In België is de soort verwilderd.

In Mechelen kan je deze plant vinden op de muren van de binnendijle langs het Dijlepad en in de kruidtuin.

Beschrijving

De plant wordt 2-5 cm hoog en is een goede bodembedekker. De draaddunne, glazig-doorzichtige stengels kunnen tot 50 cm lang worden en wortelen op de knopen. De kleine blaadjes zijn rond tot hartvormig.

De stengels kruipen daar over de grond en wortelen op de knopen. Ze kunnen dan meterslang worden en het plantje kan al vlug de hele bodem bedekken. Tuiniers zullen slaapkamergeluk vast een woekeraar noemen, ook al omdat het plantje zich lastig laat bestrijden, want elk stukje stengel dat na verwijderen achterblijft, kan weer uitgroeien tot een nieuwe plant.

In de landen van oorsprong bloeit slaapkamergeluk in juli en augustus met witroze, onopvallende bloemen. In onze streken komt de plant meestal niet tot bloei. De plant is eenhuizig. Dit betekent dat vrouwelijke en mannelijke bloemen op dezelfde plant voorkomen.

De mannelijke bloemen bestaan uit kruisvormig geplaatste meeldraden en vier kelkbladeren. Ze staan boven in de plant. De vrouwelijke bloemen bestaan uit pluisvormige stempeldraden die onder in de plant voorkomen.

De vrucht is een nootje.

Oorsprong

Van oorsprong komt slaapkamergeluk voor op de eilanden in het westen van de Middellandse Zee, en met het warmer worden van het klimaat kan het zich ook bij ons handhaven. Vandaar dat we het steeds vaker in tuinen en straten zien verschijnen, vooral in stedelijke gebieden, want daar is het een paar graden warmer dan op het platteland. Die paar graden kunnen net het verschil maken. Betrouwbaar winterhard is het plantje niet, en serieuze vorst van meer dan tien graden zal het vrijwel zeker niet overleven.